[Cách xử lý] Trẻ sơ sinh 1-6 tháng hay bị trớ, ọc sữa

Đối với trẻ sơ sinh hay bị nôn trớ thường xảy ra. Khi trẻ sơ sinh bị trớ sữa 1 - 2 lần thì không sao nhưng nếu trẻ thường xuyên xảy ra hiện tượng nôn trớ thì rất có thể liên quan đến một số bệnh lý nào đó. Vậy vì sao trẻ sơ sinh hay bị trớ, ọc sữa? Chúng ta cùng các chuyên gia của FaGoMom đi tìm hiểu nguyên nhân và các cách chăm sóc, xử trí nhé.

Hiện tượng nôn, trớ ở trẻ sơ sinh 1 - 6 tháng

Đầu tiên chúng ta cần phân biệt rõ ràng đâu là nôn, đâu là trớ sữa. Chúng ta có thể hiểu một cách cụ thể như sau: Trong trường hợp trẻ bị trớ sữa hay trong dân gian họ gọi là trẻ bị sựa. Khi trẻ bú nôn quá và sữa chào ra ngoài khoé miệng thì không phải là nôn. Khi nôn thì nó vọt ra thành vòi. Những điều này cần phân biệt tại vì nếu chúng ta gọi là trẻ bị trớ thì không đáng ngại. Nhưng nếu trẻ bị nôn trớ thì có thể sẽ liên quan đến một số bệnh lý nào đó

Và hiện tượng nôn trớ thường tự hết sau mỗi 6 – 24 tiếng mà không cần được điều trị đặc biệt. Vì thế nên chỉ cần bé khỏe mạnh và tiếp tục tăng cân, mẹ không cần phải quá lo lắng. Tuy nhiên, nôn trớ cũng có thể là dấu hiệu của một bệnh lý nào đó. Vì vậy, nếu bé nôn trớ kèm theo những dấu hiệu này, mẹ cần ngay lập tức đưa bé đến bệnh viện để được thăm khám:

+ Bé bị đau bụng quằn quại

+ Bụng bé chướng to

+ Bé nôn trớ xong lại rơi vào trạng thái lơ mơ hay bị kích thích tinh thần

+ Bé có hiện tượng co giật

+ Chứng nôn trớ liên tục xảy ra và kéo dài trên 24 tiếng

+ Cơ thể bé có dấu hiệu bị mất nước như khô miệng, ít nước mắt, ít đi tiểu (số lần đi tiểu < 6 lần/ngày)

+ Trong bãi nôn trớ của bé thường xuất hiện máu hay màu xanh - vàng

Hiện tượng nôn trớ ở trẻ em

Triệu chứng nôn trớ ở trẻ sơ sinh

Như chúng ta đã biết nôn là tình trạng các chất trong dạ dày bị đẩy ra ngoài qua miệng, do sự co bóp của dạ dày phối hợp với co thắt của các cơ thành bụng. Trớ là sự di chuyển của chất trào ngược từ dạ dày qua hầu họng lên miệng, hoặc có thể qua miệng ra ngoài số lượng ít, do sự co bóp đơn thuần của dạ dày. Trớ rất hay gặp ở trẻ sơ sinh.

Xem thêm: #6+ cách xử lý trẻ 8 tháng hay bị nôn trớ sau khi uống sữa

5+ nguyên nhân trẻ sơ sinh 1 - 6 tháng hay bị nôn trớ

Dưới đây là một số nguyên nhân dẫn đến trẻ sơ sinh từ 1-6 tháng tuổi thường hay bị nôn trớ. Các mẹ cần nắm bắt các nguyên nhân này để phòng tránh cho con mình:

- Do hệ tiêu hóa chưa phát triển:

Theo nghiên cứu của các chuyên gia: Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 12 tháng tuổi do hệ tiêu hóa chưa phát triển, dạ dày còn nhỏ và ở tư thế nằm ngang chưa có độ cong như người trưởng thành. Và do dạ dày nằm ngang, các cơ còn yếu và hoạt động co thắt chưa ổn định nên rất đến hiện tượng nôn trớ khi: bé ăn quá no, bé bị nuốt phải hơi khi bú, cũng có thể do nằm sai tư thế...

Đồng thời những trường hợp này, nôn trớ sẽ tự hết dần khi trẻ 1 tuổi trở đi (bởi đây chỉ là hiện tượng nôn trớ sinh lý). Bên cạnh đó, mẹ có thể tham khảo một số cách chăm sóc trẻ nôn trớ cũng giúp phần nào cải thiện tình trạng này, ba mẹ yên tâm hơn về sức khỏe của con.

Do hệ tiêu hóa chưa phát triển nên bé bị trớ

- Mẹ cho bé bú hoặc ăn quá no:

Đối với trẻ mới sinh ra dạ dày chỉ chứa được 7-13ml; giai đoạn 3-6 ngày chứa được 30-60ml, tiếp theo là giai đoạn 6 tháng chứa được 60-90ml và từ 6-12 tháng chứa được 200-250ml. Lúc này, ba mẹ cho bé ăn vượt mức chứa cho phép của dạ dày sẽ làm cho các bé nôn.

Vì thế, để cải thiện tình trạng này mẹ cần chia nhỏ các bữa ăn của bé, không nên cho bé ăn hoặc bú quá no trong 1 lần.

- Do bệnh lý đường ruột:

Có thể nói bệnh lý đường ruột cùng là nguyên nhân khiến trẻ bị nôn trớ. Những bệnh lý thường gặp ở trẻ như: viêm ruột, lồng ruột, viêm dạ dày... và có thể kèm theo một số biểu hiện như: sốt, phát ban, đau quặn bụng, bé thường xuyên quấy khóc...

Nếu tình trạng này của bé không thể tự khắc phục tại nhà. Trường hợp thấy trẻ bị trớ nhiều kèm theo các biểu hiện lạ đề cập ở trên, ba mẹ hãy nhanh chóng đưa bé đến bệnh viện để được chẩn đoán và đưa ra phương pháp điều trị kịp thời.

- Đầy bụng khó tiêu:

Hiện tượng nôn trớ cũng do đầy bụng, khó tiêu và thường đi kèm với một số dấu hiệu nhận biết như: chướng bụng, xì hơi, sờ bụng thấy cứng, đi tiêu ít, chán ăn, quấy khóc, vặn mình…

Như vậy, nguyên nhân khiến bé đầy bụng khó tiêu là do trong dạ dày của bé có chứa nhiều không khí. Để cải thiện tình trạng này cho bé, mẹ hãy cải thiện chế độ dinh dưỡng của cả 2 mẹ con.

Cha mẹ chia nhỏ bữa ăn cho bé

- Bé sử dụng sữa mẹ: 

Mẹ nên làm điều này sau khi bé bú xong mẹ nên vỗ ợ hơi đến khi nào bé ợ được phát ra thành tiếng. Đồng thời mẹ hạn chế ăn thức ăn cay nóng và trái cây có tính axit mạnh (cam, quýt, bưởi), nên bổ sung đầy đủ các loại rau xanh và trái cây (đu đủ, bơ, lê, táo, cà rốt, khoai lang, bí đỏ, cà tím…)

- Ngộ độc thức ăn:

Đối với trường hợp cha mẹ thấy con có biểu hiện nôn trớ liên tục, dồn dập, liên tiếp trong ngày, hãy nghĩ ngay đến tình huống ngộ độc thức ăn. Buồn nôn, nôn là biểu hiện đặc trưng khi bị ngộ độc cấp kèm theo đó là một số biểu hiện như: phát ban, sốt, tiêu chảy, co giật. Điều cần làm lúc này là, cha mẹ cần phải đưa con đến cơ sở y tế gần nhất để được điều trị kịp thời.

- Bé ăn dặm:

Cha mẹ bổ sung cho con thực phẩm giàu chất xơ, giàu các loại vitamin như: chuối, đu đủ, táo, lê, nho... thực phẩm giàu đạm như: thịt, cá, trứng... Đồng thời, có thể sử dụng một số loại rau thơm tốt cho hệ tiêu hóa như: rau diếp cá, tía tô, gừng, nghệ, hẹ...

Cha mẹ cần bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cho trẻ

Xem thêm: [Giải đáp] Nguyên nhân trẻ 9 tháng hay bị nôn trớ sau ăn

6+ cách điều trị và phòng tránh trẻ bị nôn trớ

+ Khi trẻ bị nôn trớ phải nghiêng ngay đầu trẻ sang một bên để trẻ không bị sặc chất nôn, sau đó nhanh chóng làm sạch chất nôn trong miệng, họng và mũi trẻ (miệng trước, mũi sau), bằng cách hút hoặc quấn khăn gạc vào ngón tay thấm hết chất nôn trong mồm và họng trẻ

+ Phụ huynh giúp trẻ giảm nôn trớ bằng cách khum tay vỗ nhẹ hai bên lưng nhằm trấn an trẻ, đồng thời giúp trẻ ho bật nốt chất nôn còn lại trong họng ra ngoài

+ Khi bé bị nôn trớ mẹ cần lau cổ và người trẻ bằng nước ấm, thay những đồ vải có dính chất nôn cho trẻ.

+ Khi trẻ đã hết cơn nôn, cho trẻ uống nước ấm hoặc ORS ấm từng thìa nhỏ. Cho trẻ bú mẹ hoặc bú bình từ từ

+ Giúp trẻ ngủ, không dùng thuốc chống nôn khi chưa có ý kiến của bác sỹ

+ Cha mẹ nên tiếp tục theo dõi dấu hiệu nôn trớ tiếp theo

Một số cách điều trị và giảm tình trạng nôn trớ ở trẻ

Hướng dẫn chăm sóc trẻ 1 - 6 tháng tuổi bị nôn trớ

+ Trong trường hợp trẻ bị nôn trớ do sai lầm về ăn uống và chăm sóc chưa đúng cách ( nôn trớ cơ năng): lúc này cha mẹ điều chỉnh lại chế độ ăn uống và chế độ chăm sóc, theo dõi tiếp tại nhà.

+ Đối với trẻ nôn trớ do bệnh lý: cần giải quyết nguyên nhân phải đưa đến cơ sở y tế.

Hướng dẫn phòng ngừa trẻ sơ sinh bị nôn trớ

Hẳn không bậc cha mẹ nào muốn con của mình bị trớ sữa thường xuyên vì thế bé luôn trong tình trạng mệt mỏi và không hấp thu được nhiều chất dinh dưỡng. Cha mẹ luôn tìm cách để hạn chế tình trạng trẻ sơ sinh bị trớ sữa, thì mẹ hãy cho trẻ bú từ từ, đủ cữ, không nên ép trẻ ăn quá no. Khi trẻ đã ăn no, cần vỗ ợ hơi, đặt trẻ nằm sau 20 - 30 phút sau bú. Không bế xốc trẻ, đùa với trẻ khi trẻ vừa ăn no.

Một điều cần làm là mẹ cần massage quanh rốn nhẹ nhàng làm giảm co bóp dạ dày hạn chế nôn trớ. massage bụng mạnh và sâu theo đường đi của khung đại tràng giúp tăng nhu động ruột, tăng tiết dịch, giúp trẻ bài tiết phân đều đặn hàng ngày, với cách này sẽ làm giảm chướng bụng và nôn trớ. Đồng thời, mẹ cần biết tư thế bú đúng cách và cách ngậm bắt vú đúng.

Đặc biệt là, chúng ta không để cho con vừa nằm, vừa bú sữa, tư thế này rất dễ khiến các bé sặc hoặc trớ sữa. Sau khi con bú, bạn cũng không nên cho chúng nằm ngay lập tức. Chúng ta có thể bế bé đứng khoảng 20 - 30 phút nhé!

Mẹ không nên cho bé nằm ngay khi vừa bú sữa

Cha mẹ cần làm gì khi trẻ 1 - 6 tháng bị nôn trớ

- Cho bé bú đúng cách:

Đối với các bé sơ sinh, lúc này vì lượng sữa trong dạ dày còn ít khi mới bắt đầu bú nên mẹ hãy cho bé bú bên trái trước, sau đó mới chuyển bé sang bú bầu bên phải vì dạ dày bé đã nhiều sữa, bé cần nằm nghiêng trái. Với phương pháp cho bú này, sữa sẽ dễ dàng xuống và lưu giữ trong dạ dày bé mà không trào ngược ra ngoài. Nếu cho bé bú bình, mẹ nên giữ để đầu vú luôn đầy sữa, tránh để bình sữa nằm nghiêng.

Trong trường hợp bé khóc khi đang bú, mẹ nên ngừng ngay vì nếu bú lúc này, bé có thể nuốt nhiều hơi, gây căng dạ dày nên dễ trào ngược. Đồng thời cha mẹ cũng nên lưu ý không chọc bé cười nhiều vì như thế cũng dễ khiến bé trớ sữa ngoài.

Ngoài ra, mẹ không nên cho bé bú quá nhiều, dạ dày căng lên sẽ khiến bé dễ nôn trớ. Để giảm tình trạng nôn trớ, mẹ có thể chia thành nhiều bữa và không ép bé. Các cữ ăn hay bú cần cách nhau từ 2 đến 4 giờ. Nếu đang tập cho bé ăn dặm một món mới, mẹ nên bắt đầu với số lượng thật ít sau đó mới tăng dần để thử sự thích ứng của bé.

- Nới lỏng quần áo:

Khi bé gặp hiện tượng nôn trớ một phần cũng do cha mẹ mặc quần áo chật hay bị quấn tã, bỉm quá chật vì thành bụng và dạ dày bị chèn ép, dễ dồn nén. Vì thế, mẹ nên cho bé mặc càng thoáng càng tốt và nên nới lỏng hơn khu vực quanh bụng cho cho bé ăn hay bú.

Mẹ cần nới lỏng quần áo cho bé khi bé bị nôn trớ

- Giữ tư thế đúng sau khi bé bú hoặc ăn:

Cha mẹ cần lưu ý: Khi bú hay ăn xong, bé cần được bế cao đầu trong 15-20 phút và vỗ lưng cho ợ hơi, rồi mới nằm nghiêng bên trái trên gối hơi cao. Và mẹ nhớ vỗ lưng bé cho tới khi có tiếng ợ lớn nhé. Đây là cách đẩy không khí trong dạ dày ra ngoài để tránh nôn trớ mạnh.

Mẹ cũng cần ghi nhớ không bao giờ để bé bú hoặc ăn trong tư thế nằm nhé. Mà thay vào đó, bé nên được bú trong tư thế cao đầu. Sau khi bé ăn hoặc bú, mẹ cũng không được nâng bé lên xuống, thay đổi tư thế bé đột ngột hay khiến bé cười lớn nhé.

Mẹ cần vỗ lưng nhẹ nhàng cho bé khoảng 5 - 15 phút để bé ợ hơi

- Khắc phục nguyên nhân về dinh dưỡng

Nếu bé bị nôn trớ do chế độ dinh dưỡng sai cách, lúc này, mẹ cần chú ý không ép bé ăn vì sẽ làm bé sợ hãi và nôn trớ nhiều hơn, mà hãy tạo cảm hứng để giúp bé cảm thấy vui vẻ khi ăn. Đồng thời, mẹ chỉ nên cho bé ăn vừa đủ, không để bé ăn quá no. Nhớ rằng khi đưa thức ăn vào miệng của bé, mẹ cần tránh để muỗng ăn ở lâu trong miệng của bé vì như thế sẽ tạo phản xạ nôn. Đặc biệt, hãy chú ý mỗi khi cho bé ăn thử thức ăn mới, mẹ cần tập cho bé dần dần để bé dễ thích nghi đồng thời chỉ nên cho bé thử từng chút một để xác định đó có phải là thức ăn khiến bé dị ứng và nôn trớ hay không.

Không nên cho bé ăn quá no để tránh cho bé bị nôn trớ

Xem thêm: [Cách điều trị] Trẻ 1 tuổi bị nôn trớ nhiều từ chuyên gia

Khi nào các mẹ cần đưa trẻ sơ sinh 1- 6 tháng nôn trớ đến khám bác sĩ

Tình trạng nôn trớ ở trẻ sơ sinh trở lên bất thường khi có một số dấu hiệu đi kèm nôn trớ trớ sau:

+ Trẻ không tăng cân, hoặc bị sụt cân

+ Quấy khóc suốt ngày vì khó chịu

+ Khi trẻ không chịu bú sữa

+ Biểu hiện môi và miệng trẻ bị khô. Tình trạng này có thể do trẻ bị mất nước.

+ Chất lỏng trào ra có màu bất thường. Như màu xanh lá cây, màu vàng, màu đỏ hồng. Hoặc trẻ nôn ra chất như bã cà phê.

+ Nôn trớ ra máu

+ Tiêu chảy, phân có máu

+ Khó thở

+ Sốt

+ Bắt đầu trớ từ 6 tháng trở lên

Khi trẻ bị nôn trớ kèm theo những dấu hiệu bất thường trên, thì cha mẹ cần đưa bé đi khám bác sĩ ngày. Tuy nhiên, nếu bạn cảm thấy trẻ không khỏe, không nên ngần ngại đưa trẻ đi khám.

Cần cho trẻ đi khám khi tình trạng nôn trớ quá nhiều

Hiện tượng trẻ sơ sinh hay bị nôn trớ có nhiều nguyên nhân gây ra có thể do sinh lý, do cách cho ăn trẻ chưa đúng. Bên cạnh đó cũng có thể là do một bệnh lý tiềm ẩn. Vì thế, khi trẻ bị nôn trớ, cha mẹ cần bình tĩnh để xử lý, theo dõi những dấu hiệu bất thường và sự tăng trưởng của trẻ. Hy vọng với bài viết trên đã cung cấp được nhiều thông tin hữu ích cho mẹ bỉm sữa về tình trạng nôn trớ ở trẻ sơ sinh.

Thông tin liên hệ:

Công ty TNHH giải pháp thương mại Fago Group

Địa chỉ:

Tại Hồ Chí Minh: Chung cư tecco Greenest, Phan Văn Hớn, Tân Thới Nhất, Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh

https://g.page/fagomom

Tại Hà Nội: N2C Hoàng Minh Giám, Trung Hòa Nhân Chính, Quận Thanh Xuân, Thành phố Hà Nội

https://goo.gl/maps/H4ML5FeAZ97C6zne7

Điện thoại: 0934 812 773 - 0911 002 444

Thời gian làm việc:

Thứ 2 - 7 : 8:00 - 18:00

Chủ nhật : 8:00 - 11:30

Kết nối với chúng tôi:

- Fanpage: https://www.facebook.com/fagomom/

- Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCJxRNkHP5B-lEa5jO73-URw