Trẻ bị chân tay miệng: nguyên nhân, dấu hiệu, cách điều trị

Trẻ bị tay chân miệng xảy ra khá phổ biến, và đây cũng là căn bệnh truyền nhiễm cao, đặc biệt với trẻ dưới 5 tuổi. Vậy nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị như thế nào? Trong bài viết dưới đây, chuyên gia FaGoMom sẽ giúp các mẹ đưa ra lời giải đáp tốt nhất. Đặc biệt, tìm ra hướng phòng và điều trị cho con mang lại hiệu quả cao khi bị tay chân miệng.

Triệu chứng nhận biết bệnh tay chân miệng ở trẻ nhỏ

+ Bệnh tay chân miệng viết tắt là bệnh TCM do vi rút cấp tính Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71 gây ra. Chúng ta đã biết bệnh tay chân miệng ở trẻ em có thể dễ dàng lây truyền qua đường tiêu hóa hoặc tiếp xúc trực tiếp với chất lỏng. dịch tiết ra từ bullae, phân, nước bọt hoặc dịch tiết mũi họng.

Bệnh tay chân miệng có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng bệnh thường gặp nhất là trẻ em dưới 10 tuổi. Tại Việt Nam, bệnh tay chân miệng có thể xảy ra vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Cần lưu ý, trong khoảng thời gian từ tháng 3 đến tháng 5 và tháng 9 đến tháng 12, số trẻ mắc tay chân miệng có xu hướng gia tăng đáng kể.

+ Khi trẻ bị tay chân miệng ở giai đoạn đầu, các triệu chứng như sốt, mệt mỏi, đau họng nhẹ, kém ăn… Bên cạnh đó, các triệu chứng này rất dễ nhầm với bệnh viêm da. bullae do nhiễm vi khuẩn, nhiễm siêu vi hoặc bệnh thủy đậu.

+ Trong 1-2 ngày đầu khi mắc bệnh tay chân miệng, trẻ sẽ thường xuất hiện các nốt ban đỏ đường kính vài mm, nổi trên bề mặt da. Dần dần, các nốt ban này sẽ nổi mụn nước.

+ Bệnh còn có biểu hiện: Các vết loét bên trong miệng, trên đầu lưỡi, vòm họng, nướu có thể bị lở loét, gây đau khi nuốt. Cha mẹ cần đặc biệt lưu ý để không bị nhầm lẫn với bệnh viêm loét miệng thông thường. Mặt khác, bệnh còn gây ra các vết lở loét có thể xuất hiện ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, mông hoặc bộ phận sinh dục ở trẻ em.

Triệu chứng của bệnh tay chân miệng ở trẻ

Các mức độ bệnh chân tay miệng ở trẻ

Bệnh tay chân miệng ở trẻ em có biểu hiện lâm sàng gồm 4 mức độ. Đặc biệt bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm não, màng não, viêm cơ tim nếu không được điều trị kịp thời.

- Bệnh tay chân miệng độ 1:

Trẻ bị tay chân miệng thường chỉ dừng lại ở những vết loét ở miệng và các tổn thương trên da.

Trong 4 cấp độ của bệnh tay chân miệng thì đối với bệnh tay chân miệng độ 1 có thể nói đây là giai đoạn nhẹ, trẻ có thể được điều trị ngoại trú và theo dõi tại y tế cơ sở. Ngoài ra, khi chăm sóc trẻ bị tay chân miệng độ 1, cha mẹ cần lưu ý:

+ Luôn cung cấp đầy đủ dinh dưỡng theo từng độ tuổi cho trẻ, nếu trẻ còn bú thì tiếp tục cho trẻ bú.

+ Nếu trẻ sốt cần hạ sốt bằng Paracetamol 10 mg / kg / lần, cách 6 giờ một lần.

+ Cần vệ sinh răng miệng sạch sẽ cho trẻ.

+ Cần cho trẻ nghỉ ngơi hoàn toàn

Khi trẻ bị bệnh, cần tái khám định kỳ 1-2 ngày / lần, liên tục trong 8-10 ngày đầu của bệnh tay chân miệng. Hoặc trẻ bị sốt phải tái khám hàng ngày liên tục cho đến khi hết sốt ít nhất 48 giờ.

Bệnh tay chân miệng cấp độ 1

- Tay chân miệng độ 2a:

Bệnh tay chân miệng độ 2a sẽ bộc phát một số dấu hiệu đặc trưng như:

+ Bệnh có biểu hiện giật mình dưới 2 lần / 30 phút và khi khám không ghi nhận.

+ Bệnh nhân sốt trên 2 ngày, sốt trên 39 độ C kèm theo nôn trớ, khó ngủ, uể oải, quấy khóc.

Trường hợp bệnh nhân tay chân miệng độ 2a có dấu hiệu run tay cần nhập viện theo dõi để tránh những biến chứng nguy hiểm của bệnh tay chân miệng và cần sử dụng thuốc theo đúng hướng dẫn của bác sĩ. 

Khi bệnh tiến triển đến độ 2b thì bệnh nhi có biểu hiện như sau:

• Bệnh sử có giật mình ≥ 2 lần / 30 phút

• Lúc khám ghi nhận giật mình

Tiền sử giật mình kèm theo một trong các dấu hiệu sau:

+ Gà ngủ

+ Lúc này mạch nhanh> 150 lần / phút (khi trẻ nằm yên, không sốt).

+ Sốt cao ≥ 39 độ C và không đáp ứng với thuốc hạ sốt.

+ Thất vọng: run rẩy, run rẩy, đứng không vững, đi không vững.

+ Lấp lánh nhãn cầu, lác mắt.

+ Yếu hoặc liệt.

+ Liệt dây thần kinh sọ não: nuốt, thay đổi giọng nói ...

Bệnh tay chân miệng cấp độ 2

- Bệnh tay chân miệng độ 3:

Bệnh tay chân miệng cấp độ 3 ở trẻ em được đặc trưng bởi các dấu hiệu sau:

Trẻ hay ra mồ hôi trộm, lạnh toàn thân hoặc cơ địa

+ Mạch nhanh> 170 lần / phút (khi trẻ nằm yên, không sốt)

+ Huyết áp tăng.

+ Trong một số trường hợp, mạch có thể chậm (dấu hiệu rất nặng)

+ Trẻ có biểu hiện thở nhanh, thở bất thường: ngưng thở, thở lõm ngực, thở khò khè, thở bụng, thở nông, thanh quản.

+ Rối loạn tri giác (Glasgow <10 điểm)

+ Tăng trương lực cơ

Trẻ mắc tay chân miệng độ 3 lúc này bắt buộc phải nằm viện để phục hồi chức năng tích cực. Các bác sĩ sẽ theo dõi mạch, nhịp thở, huyết áp, ... để đưa ra phương án điều trị phù hợp như dùng thuốc, thở oxy, ...

Bệnh tay chân miệng cấp độ 3

- Bệnh tay chân miệng độ 4:

Bệnh tay chân miệng độ 4 ở trẻ em là giai đoạn rất nặng, trẻ sẽ có những dấu hiệu sau:

• Sốc

• Phù phổi cấp

• Tím tái, SpO2 <92%

• Ngừng thở, nấc cụt.

Bệnh tay chân miệng độ 4 đây là giai đoạn đặc biệt nguy hiểm, dễ biến chứng nếu không được điều trị kịp thời.

Vì vậy, khi phát hiện trẻ bị tay chân miệng, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để khám và điều trị. Đồng thời, cần cách ly trẻ tại nhà, không cho trẻ đến trường, lớp mẫu giáo trong vòng 10 - 14 ngày kể từ khi phát hiện bệnh để tránh lây truyền cho trẻ khác.

Bệnh tay chân miệng cấp độ 4

Dấu hiệu trẻ bị bệnh tay chân miệng ở giai đoạn nặng cần nhập viện

Một số dấu hiệu dưới đây cho thấy trẻ bị mắc bệnh tay chân miệng ở giai đoạn nặng, bạn cần đưa nhập viện để điều trị kịp thời:

- Khóc dai dẳng dai dẳng:

Đối với trẻ bị tay chân miệng, trẻ có thể quấy khóc cả đêm hoặc cứ ngủ được 15 - 20 phút là dậy quấy khóc liên tục. Có nhiều bậc cha mẹ cho rằng trẻ khóc vì đau do lở miệng. Thực tế, đây là dấu hiệu cảnh báo nhiễm độc thần kinh sớm.

- Trẻ sốt cao liên tục không giảm:

Khi bệnh tay chân miệng ở trẻ nặng hơn, lúc này trẻ có thể sốt trên 38,5 độ C kéo dài hơn 48 tiếng và dùng thuốc hạ sốt paracetamol sẽ không có tác dụng. Điều này cảnh báo cơ thể trẻ đang bị viêm nhiễm ở mức độ rất mạnh dẫn đến nhiễm độc thần kinh. Và lúc này, trẻ cần một loại thuốc hạ sốt đặc biệt có chứa ibuprofen theo chỉ định của bác sĩ.

- Hay giật mình:

Hoặc giật mình đây là dấu hiệu cảnh báo nhiễm độc thần kinh. Vì vậy, cha mẹ cần chú ý quan sát xem trẻ có thường xuyên giật mình hay không ngay cả khi trẻ đang chơi.

Nếu trẻ có đến 1 trong 3 triệu chứng trên, cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín để được điều trị kịp thời.

Khi trẻ bị tay chân miệng cha mẹ cần theo dõi sát sao

Bệnh tay chân miệng có lây không?

Bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm do vi rút gây ra. Có hai loại virus chính gây bệnh là Coxsackievirus và Enterovirus. Đối với mỗi loại vi rút có đặc điểm dịch tễ học, sự phân bố ảnh hưởng chủ yếu khác nhau theo vùng và năm. Do đó, đây là một bệnh truyền nhiễm có khả năng lây lan thành dịch. Vì vậy, nhìn chung, năm nào dịch tay chân miệng xảy ra với chủng Enterovirus chiếm ưu thế thì sẽ có nhiều biến chứng nặng hơn. 

Đối tượng phổ biến của bệnh là nhóm trẻ em dưới 3 tuổi. Giai đoạn này trẻ bắt đầu tập bò, trườn, tập đi, tập ăn,… nên khi tiếp xúc với môi trường xung quanh. Cho đến khi đi học mẫu giáo, họ lại làm việc với trẻ cùng tuổi, điều này càng tạo điều kiện cho nguy cơ lây nhiễm bệnh càng thêm thuận lợi. Và đây là điều kiện gây ra đợt bùng phát bệnh châm chích ở tay được ghi nhận hàng năm. Trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi vẫn còn đang bú mẹ nên còn nhận được kháng thể chống bệnh tật từ mẹ. Khi trẻ lớn hơn 5 tuổi hệ miễn dịch phát triển tương đối hoàn thiện, khả năng mắc bệnh sẽ giảm dần.

Bệnh tay chân miệng có thể lây lan thành dịch

Bệnh tay chân miệng lây truyền qua con đường nào?

Bệnh tay chân miệng lây chủ yếu qua đường hô hấp và đường tiêu hóa. Bệnh chủ yếu do virus gây bệnh tồn tại trong nước bọt, dịch hắt hơi, sổ mũi, phân, phỏng nước vỡ trên da, niêm mạc,… Bởi vì, cơ chế gây bệnh của các chủng virus này tạo nên cơ thể. tăng đào thải chất tiết khi mắc bệnh. Đặc biệt khi trẻ hắt hơi, sổ mũi, ngậm đồ chơi chung là con đường lây truyền bệnh rất tiện lợi. Khi phát ra bên ngoài, virus vẫn có thể tồn tại rất lâu trong môi trường nhiệt độ phòng, bám vào đồ dùng, đồ chơi, sàn nhà, cốc, khăn, quần áo. Vì vậy, khi trẻ lành tiếp xúc chung trong môi trường này sẽ rất dễ bị lây bệnh.

Ngoài ra, tay chân miệng không chỉ ảnh hưởng đến trẻ. Vẫn có báo cáo về trường hợp người lớn bị tay chân miệng lây từ trẻ mắc bệnh khi đang chăm sóc và vệ sinh cho trẻ.

Nhìn chung, bệnh tay chân miệng là bệnh lý lây truyền cho trẻ em khá phổ biến. Nếu không nhận biết sớm và kiểm soát tích cực, nguy cơ xảy ra dịch là rất cao. Vì vậy, chúng ta cần nâng cao ý thức xây dựng thói quen giữ gìn vệ sinh cá nhân và môi trường xung quanh là biện pháp hữu hiệu để phòng chống bệnh tay chân miệng nói chung và các bệnh truyền nhiễm khác nói riêng. Qua bài viết trên, các bậc phụ huynh cũng đã hiểu được nguyên nhân và triệu chứng của bệnh tay chân miệng, các bậc phụ huynh cần áp dụng những điều thực tế để tránh cho con em mình mắc phải những căn bệnh không mong muốn.

Thông tin liên hệ:

Công ty TNHH giải pháp thương mại Fago Group

Địa chỉ:

Tại Hồ Chí Minh: Chung cư tecco Greenest, Phan Văn Hớn, Tân Thới Nhất, Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh

https://g.page/fagomom

Tại Hà Nội: N2C Hoàng Minh Giám, Trung Hòa Nhân Chính, Quận Thanh Xuân, Thành phố Hà Nội

https://goo.gl/maps/H4ML5FeAZ97C6zne7

Điện thoại: 0934 812 773 - 0911 002 444

Thời gian làm việc:

Thứ 2 - 7 : 8:00 - 18:00

Chủ nhật : 8:00 - 11:30

Kết nối với chúng tôi:

- Fanpage: https://www.facebook.com/fagomom/

- Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCJxRNkHP5B-lEa5jO73-URw